Monday, September 15, 2014

ಒಂದು ಸಾವಿನ ಸುತ್ತ

ಒಂದು ಸಾವಿನ ಸುತ್ತ


ಈ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬರುವ ಎಲ್ಲ ಪಾತ್ರ, ಸನ್ನಿವೇಶ, ಸಂಧರ್ಬ, ಅದು, ಇದು, ಇನ್ನು ಮೊದಲಾದವುಗಳು ಕೇವಲ ಕಾಲ್ಪನಿಕ, ಏಕೆಂದರೆ ಇದನ್ನು ಬರಿಯುವಾಗ ನಾನಿನ್ನು ಬದುಕಿಯೇ ಇದ್ದೆನೆ.  ಆದರೂ "ಒಂದು ಸಾವಿನ ಸುತ್ತ" ಕೃತಿಯನ್ನು ಬರೆಯಬೇಕೆಂಬ ಬಯಕೆ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಮೂಡಿದಾಗ ಅದೇನೋ ಒಂದು ಮಿಂಚು ಮೈಗೆ ನುಸುಳಿದ ಅನುಭವ.  ಸಾವು ಎಂದಾಕ್ಷಣ ನಮಗೆ ಅದು ಅಮಂಗಳ, ಆದರೆ, ಎಲ್ಲೋ ಓದಿದ ನೆನಪು "ಮನುಷ್ಯನ ಬಾಳಿಗೆ ನಿಜವಾದ ಸಂದ ಗೌರವ ಎಂದರೆ, ಅದು ಸಾವು" ಎಂದು.

ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ನಾನು ಏನೆಂದು ಕರೆಯಲಿ? ಇದು ಕಥೆ ಅಲ್ಲ ಅಥವ ನಾಟಕವೂ ಅಲ್ಲ. ಬರಿ ಒಂದು ಸಾವನು ಕೇಂದ್ತ್ರಿಕರಿಸಿ ಅದರ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಂಬಂಧಗಳ ಭಾವನೆ, ಅಲ್ಲಿಯ ಸಂಧರ್ಭ, ಹೀಗೆ ಇನ್ನು ಹಲವು ದೃಶ್ಯಾವಳಿಗಳನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುವ ಪ್ರಯತ್ನದಲ್ಲಿ ಇದ್ದೆನೆ.  ಓದುಗರಲ್ಲಿ ಒಂದು ವಿನಂತಿ.  ನಾನು ಹೆಚ್ಚು ಒದಿದವನಲ್ಲ. ಏನನ್ನಾದರು ಬರಿಯಬೇಕೆಂದರೆ ನಾವು ಹೆಚ್ಚು ಹೆಚ್ಚು ಓದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಇನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿನ ವಿಚಾರ ಕೃತಿಯಲ್ಲಿ ಬರಬಹುದು ಎಂಬುದು ಪ್ರತೀತಿ.  ನಾನು ಅದನ್ನು ಮುಡಿಯಲ್ಲಿಟ್ಟು ಗೌರವಿಸುತ್ತೆನೆ. ಅದರೂ, ಓದುವುದು ನನಗೆ ಬಾರದ ವಿಚಾರ. ಹಾಗಾಗಿ, ಇಲ್ಲಿ ಮಡುವ, ಮಾಡಿರುವ ಏನೇ ತಪ್ಪುಗಳಿದ್ದರು, ಅದನ್ನು ಕ್ಷಮಿಸದೇ ದಯವಿಟ್ಟು ನನ್ನನ್ನು ತಿದ್ದಿ.

ಹೆಚ್ಚು ತಡಮಾಡದೆ ಈ ಕೃತಿಯನ್ನು ಮುಂದುವರಿಸುವೆ.  ಸಾವು ಒಬ್ಬ ಮನುಷ್ಯನಿಗೆ ಎಷ್ಟೋ ಆಯಾಮ, ತಿರುವು ಕೊಡುವ ಸಂದರ್ಭ.  ಈ ಸಾವನ್ನು ನೋಡಿಯಲ್ಲವೇ ನಮಗೊಬ್ಬ ಬುದ್ದ ದೊರೆತಿದ್ದು.  ನಾನೊಬ್ಬ ಆಶಾವಾದಿ,  ಸಾವಿನಲ್ಲೂ ಆಶಾವಾದ ಕಾಣಬಯಸುವವ.  ಆಂಗ್ಲದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಮಾತಿದೆ "Never to Die attitude" ಎಂದು. ಆದರು dying attitude ನಲ್ಲೂ ಒಂದು ಆಧ್ಯಾತ್ಮದ ಅರ್ಥ ಅಡಗಿರಬಹುದಲ್ಲವೇ?

ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಬರೆಯುತ್ತ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದನ್ತೆಲ್ಲ ಹಲವು ಸಂಗತಿಗಳು ನಾಗಲೋಟದಲ್ಲಿ ಮನಸ್ಸಿಗೆ ಬಂದು ಓಡಿ ಹೊಗುತ್ತಿದೆ.  ನನಗೆ ಇದರಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಹಿಡಿಯಲು ಸಾಧ್ಯ ಎಂಬುದೇ ನನಗಿರುವ ಮೊದಲ ಸವಾಲು. ಹಲವು ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬರೆದ ಒಂದು ಕವಿತೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಪಡಿಸುತ್ತ ಮುಂದುವರೆಯುತ್ತೆನೆ.

ನನೊಂಟಿಯಲ್ಲ ನೀ ಇರುವಾಗ ಜೊತೆಯಲಿ,
ನೀ ಎನ್ನ ಕಾಯ ಗೆಳೆಯ,
ಸದಾ ಇರುವೆ ಎನ್ನ ಬದಿಯಲ್ಲಿ,
ಇರುವೆಯಾದರು ನೀ ಎನ್ನ ಬದಿಯಲಿ,
ಕಂಡಿಲ್ಲ ನಿನ್ನ ಒಮ್ಮೆಯಗಲಿ.

ನಿನ್ನ ಕಂಡರೆ ಭಯ ಪಡುವರು ಹಲವರು,
ನಿನ್ನ ದೂಡಲು ಪ್ರಯತ್ನ ಪಡುವರು ಹಲವರು,
ನಿನ್ನ ಶಕ್ತಿ ಅಸಮಾನ್ಯ,
ನೀ ಬಂದು ಅಪ್ಪುವೆ ಬೇಡವೆಂದರೂ.

ಶರಣಾಗಿ ಬರುವವರು ನಿನ್ನ ಮನೆ ಮುಂದೆ,
ಕದ ತೆರೆದು ಕರೆಯುವೆ ತಡವಾಗದೆ,
ಹೊರಾಡುತಿಹರು ಸೇರಲು ನಿನ್ನ ಮನೆಗೆಂದೆ,
ಅದ ಕಂಡು ನೊಂದು ಬೆಂದೆ.

ಸತ್ಯ ಸುಖವ ನೀ ಕೊಡುವೆ,
ಓ ಸಾವೇ, ಎನ್ನ ಬದಿಯಲ್ಲೇ ನೀ ಇರುವೆ,
ನಾ ನಿನ್ನ ಸಮೀಪಿಸುತ್ತಿರುವೆ,
ಸುಖದಿ ಬಂದಪ್ಪು ಎನ್ನ, ನಾ ನಿನ್ನೊಂದಿಗೆ ಬರುವೆ.

100 ವರ್ಷದ ತುಂಬು ಜೇವನ, ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿ, ಮಕ್ಕಳು, ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳು, ಮರಿಮಕ್ಕಳೊಡನಾಟ, ಶ್ರಷ್ಟಿ ಪೂರ್ತಿ, ಕನಕಾಭಿಷೇಕ, ಇಷ್ಟೆಲ್ಲಾ ಕಂಡ ಜೀವ ಒಮ್ಮೊಮ್ಮೆ ಸಾಕಪ್ಪ ಎನಿಸಿ, ಚಿಕ್ಕ ಪುಟ್ಟ ಸಂಗತಿಗಳಿಗೆ ಸಿಡಾರ್ ಎಂಬ ಸಿಟ್ಟು, "ಮಂಗಳಾರತಿಗೆ ಉಷ್ತ್ನ, ತೀರ್ಥಕ್ಕೆ ಶೀತ" ಎಂಬಂಥ ಆಹಾರ ಪದ್ಧತಿ, ಮಲಗಿದರೆ ನಿದ್ದ್ರೆ ಬಾರದ ರಾತ್ರಿಗಳು, ಹೀಗಿರುವಾಗ ಒಂದು ರಾತ್ರಿ ಮಲಗಿದ ಆ ಜೀವ ಬೆಳಗ್ಗೆ ಎಷ್ಟು ಎಬ್ಬಿಸಿದರು ಏಳದೆ ಚಿರ ನಿದ್ರೆಗೆ ಜಾರಿರುತ್ತದೆ.  ಇಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಬೇಕಾದುದು ಒಂದು ಜೀವದ ಸಾವಲ್ಲ, ಅದರ ಸುತ್ತಲಿನ ಸಂಬಂದದ ಬಂದವ್ಯ. "ಹೊದೊರೆಲ್ಲ ಒಳ್ಳೆಯವರು, ಹರಸೊ ಹಿರಿಯರು" ಎಂಬ ಮಾತು ಇಲ್ಲಿ ಪ್ರಸ್ತುತವೋ ಏನೊ. ಹೋದ ಜೀವ ಒಬ್ಬರಿಗೆ ತಾಯಿಯೋ ತಂದೆಯೋ ಆಗಿರುವಾಗ, ಹೋದ ಧುಕ್ಕ ಒಂದುಕಡೆಯಾದಲ್ಲಿ, ಆ ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾದ ಕರ್ತವ್ಯ ಒಂದು ಕಡೆ ಕರೆಯುತ್ತಿರುತ್ತದೆ.  ಈ ಮಧ್ಯೆ ಹಳೆಯ ನೆನಪು ಪುಟ ತೆರೆದಂತೆಲ್ಲ ಕಂಗಾಲಾದರು ಕಾಲ ಕಾಯುವುದಿಲ್ಲ. ಕೈ ಹಿಡಿದು ನಡೆಸಿದ ನೆನಪು (ಕಾಲ್ಪನಿಕ), ಮಾತು ಕಲಿಸಿಕೊಟ್ಟ ನೆನಪು, ಸರಿ-ತಪ್ಪುಗಳ ಕಲಿಸಿಕೊಟ್ಟ ನೆನಪು, ಒಟ್ಟಿಗೆ ಓಡಾಡಿದ ನೆನಪು, ಅನಾರೋಗ್ಯದಲ್ಲಿ ಇದ್ದಾಗ ಶುಶ್ರುಷೆಯ ಅಕ್ಕರೆಯ ನೆನಪು, ಮಾದುವೆ ಮಾಡಿದ ನೆನಪು, ಮೊಮ್ಮಕ್ಕಳೊಂದಿಗೆ ಒಡನಾಡಿದ ನೆನಪು, ಅಷ್ಟರಲ್ಲಿ ಎದುರು ನಿಂತಿದ್ದ ಪುರೋಹಿತರು ಅಗ್ನಿ ಸ್ಪರ್ಶ ಮಾಡಲು ಕೊಡುವ ಕಬ್ಬಿಣದ ಕಡಲೆಯ ಕಟ್ಟಾಜ್ಞೆ.  ಮನೆಗೆ ಬಂದೊಡನೆ ಬಿಕ್ ಎಂಬ ವಾತಾವರಣ, ಏನನ್ನೋ ಕಳೆದುಕೊಂಡೆವೆಂಬ ಭಾರವಾದ ಭವನೆ.

ಮೊದಲೇ ಹೇಳಿದಂತೆ ಇಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಸಾವಲ್ಲ, ಅಲ್ಲಿ ಇದ್ದ ಸುತ್ತಲಿನ ಭಂದವ್ಯದ ಆಯಕಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ನೋಡಿದಾಗ ನಮಗೆ ಸಿಗುವ ಚಿತ್ರಣವೇ ಬೆರೆ.  ಒಬ್ಬ ತುಂಬು ಜೀವನದ ಹಿರಿಯ ವ್ಯಕ್ತಿ ನಮ್ಮಲ್ಲಿರುವುದೇ ನಮಗೆ ಎಂಟಾನೆಯ ಭಲವಿದ್ದಂತೆ. ಅವರು ಏನೂ ಮಾಡುವುದು ಬೇಡವಾದರೂ, ಅವರ ಇರುವಿಕೆ ನಮಗೆ ಕೊಡುವ ಸಂಭ್ರಮವೇ ಬೇರೆ.  ಮನೆಯಲ್ಲಿ ಯಾವುದೊ ಶುಭ ಸಂಧರ್ಬವಾದೋಡೆ ಅವರಲ್ಲಿ ಕೇಳುವ ಆಚರ ವಿಚಾರ, ಅವರಿಂದ ಸಿಗುವ ಆಶೀರ್ವಾದ, ಅವರು ಹೇಳುವ  ಅ ಕಾಲದ ಕಥೆಗಳು, ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಜಗತ್ತೇ ಬೇರೆ. ಇನ್ನು ಕೆಲವರಿಗೆ ಅವರು ಹೇಳುವ ಕಥೆಗಳು ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ನಮ್ಮ ತಾಳ್ಮೆ ಪರೀಕ್ಷಿಸಿದರೂ, ಅವರಿಲ್ಲದಿರುವಾಗ ನಾವಿದನ್ನೆಲ್ಲ ಕಳೆದುಕೊಂದೆವಲ್ಲ ಎಂದು ಕೈ ಹೊಸಕಿಕೊಂಡರು , ನಮಗೆ ಸಿಗದೆ ದೂರ ಲೋಕದಲ್ಲಿ ನಿಂತ ಅವರು, ನುಗುತ್ತಿದ್ದರೂ ಇರಬಹುದು.

ತುಂಬು ಜೀವನದ ವ್ಯಕ್ತಿಗೂ, ಒಂದು ಮಗುವಿಗೂ ಹಚ್ಚು ಸ್ವಾಮ್ಯ.  ಆ ಹಠ, ಆ ನಾಜುಕಿನ ಅರೋಗ್ಯ, ಬೊಚ್ಚು ಬಾಯಿ (ಕೃತಕ ಜೋಡಣೆ ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ), ನಡೆಯಲು ಮರೆತ ಕಾಲುಗಳು, ಅಸ್ಪಷ್ಥ ಮಾತುಗಳು, ಹೇಳುತ್ತ ಹೋದಂತೆಲ್ಲ ಹನುಮಂತನ ಬಾಲ.  ಒಂದು ವೆತ್ಯಾಸವೆಂದರೆ, ಮಕ್ಕಳು ಬೆಳೆದು ಬಲಿಯುತ್ತಿದ್ದರೆ, ವೃದ್ದರು ಕ್ಷಿಣಿಸುತ್ತಿರುತ್ತಾರೆ.  ಈ ಸಂಧರ್ಬದಲ್ಲಿ ಎರಡು ಮಾತನ್ನು ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಒಡೆದ ಕನ್ನಡಿಯನ್ನು ಜೂಡಿಸಲಗದೋ, ಕಳೆದ ಕ್ಷಣ ಹೇಗೆ ಮರಳಿ ಬಾರದೋ, ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರೋಡನೆ ಕಳೆಯದೇ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವ ಕಾಲವು ಅಂತೆಯೆ.

ಸಾವು ನಮ್ಮ ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿ, ನಾವು ಉಸಿರಾಡುವುದು ಎಷ್ಟು ಸಹಜವೋ, ಒಂದು ದಿನ ಅದೇ ಉಸಿರು ನಿಲ್ಲುವುದು ಅಷ್ಟೇ ಸಹಜ ಸತ್ಯ. ಹೆದರಿದರು, ಬೆದರಿದರು, ಬಯಸಿದರು, ಬಯಸದಿದ್ದರು, ಬಿಗಿಯಾಗಿ ಬಂದಪ್ಪುವ ಸತ್ಯ ಸುಖ.  ಬಿಡಿ, ಅದೇನೇ ಇರಲಿ, ಈ ಲೆಖನ ಸಂಬಧಗಳ ಚರ್ಚೆ, ಅವರೊಡಗಿನ ಆಟ, ಒಡನಾಟವೇ ಹೊರೆತು, ಸಾವಿನ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಹೇಳುತ್ತಾ ಬೇಕೋ ಬೇಡವಾದ್ದೋ ವೈರಾಗ್ಯಕ್ಕೆ ಕರೆದೊಯ್ಯುವ ಉದ್ದೇಶ ನನಗಿಲ್ಲ.

ಶಿಕ್ಷೆಗಿಂತ ಅತಿ ದೊಡ್ಡ ಶಿಕ್ಷೆ, ದೊಡ್ಡವರ ಮುಂದೆ ಚಿಕ್ಕವರ ಸಾವು, ಅದು ದುರಂತ, ಭೂಲೋಕದ ನರಕ. ಪಾಪ ಪುಣ್ಯಗಳ ನಂಬಿಕೆ ನಿಮ್ಗಗಿದ್ದಲ್ಲಿ, ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಮಾಡಿದ ಪುಣ್ಯಕ್ಕೆ ನಾವು ಹೇಗೆ ಫಲನುಭವಿಗಲಗುವೆವೊ, ನಮ್ಮ ಪಾಪ ಪುಣ್ಯಗಳಿಗೆ ನಮ್ಮ ಮಕ್ಕಳು ಭಾದ್ಯರಲ್ಲವೇ?  ಕಾರಣವೇನೆ ಇರಬಹುದು, ನಾವು ಬೆಳೆಸಿದ ಕಂದಮ್ಮ ನಮ್ಮ ಮುಂದೆ ಮತ್ತೆ ಬಾರದ ಲೋಕಕ್ಕೆ ಹೊಡೋದೇ, ನಮ್ಮ ಅಸ್ತಿಸ್ವಕ್ಕೆ ಹೊಡೆಯುವ ಮಹಾನ್ ಪೆಟ್ಟು.

ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಲ್ಲಿ ಕೈಜಾರಿಹೋದ ಮುತ್ತುಗಲಿವು.  ಹೆತ್ತ ಮಕ್ಕಳಿರಬಹುದು, ಕರುಳು ಹಂಚಿಕೊಂಡ ತಮ್ಮ/ತಂಗಿಯರೇ ಇರಬಹುದು, ಬ್ರಹ್ಮ ಬೆಸೆದ ಬಾಳ ಸಂಗಾತಿಯೇ ಇರಬಹುದು, ಮಿಗಿಲಾಗಿ ಒಟ್ಟಿಗೆ ಬೆಳೆದ ಆತ್ಮ ಸ್ನೇಹಿತರೇ ಇರಬಹುದು, ಇವರ ಅಗಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಜೀವನದ ಮುಂದಿನ ದಿನಗಳಿಗೆ ಏನನ್ನಾದರೂ ಬದಲಿಸುವ ಶಕ್ತಿ ಇರಬಹುದು.  ಅವರೊಡನೆ ಕಳೆದ ದಿನಗಳು ತೆರೆ ತೆರೆಯಾಗಿ ಕಣ್ಮುಂದೆ ಬಂದು ನಮ್ಮ ಜೀವ ಜೀವನವನ್ನು ಮೂದಲಿಸುತ್ತದೆ.

ಅವರೊಡನೆ ಆಡಿದ ಕಡೆಯ ಮಾತುಗಳು, ಕಳೆದ ಕಡೆಯ ಕ್ಷಣಗಳು, ಅವರು ಇಷ್ಟ ಪಡುವ ವಸ್ತು ಕಣ್ಣಮುಂದೆ ಇರಲು, ಅವರು ಕೇಳಿದ್ದ ಕೊಡಿಸದೇ ಉಳಿದದ್ದು, ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಜಗಳಗಳು, ಮೌನದಲ್ಲಿದ್ದಾಗ ಮನಸ್ಸುಗಳಿಗೆ ಮಾತನಾಡ ಬಿಟ್ಟಿದ್ದು, ಒಂದೇ ಎರಡೇ.  ನೆನಪಿನ ಚಿತ್ರ ಪಠ ತೆರೆದಂತೆಲ್ಲ ದುಃಖ್ಖದಲಿ ಕೋಪವು ಪಾಲು ಕೇಳಿಕೊಂಡು ಬರುವುದು.

ಬಾಲ ಹಾದಿಯಲ್ಲಿ ಬಂದು ಹೋಗುವ ಸಂಬಂಧಗಳು ಹಲವು.  ನಾವು ಇರುವಾಗಲೇ ಅದನ್ನು ಸಾರ್ಥಕತೆಯೊಂದಿಗೆ ಬದುಕಿ ಬಾಲೋನವೇ? ಕಾಲ ಮೀರಿ ಕಾಲವದಮೇಲೆ ಕಾಲಕ್ಕೆ ಬೈದಾಡಿದರೆ, ಕಾಲವೇ ನಮ್ಮನ್ನು ಮೂದಲಿಸಬಹುದೊ ಏನೋ? ಇರುವ ಕಾಲದಲ್ಲಿ, ಕಾಲಕ್ಕೆ ತಕ್ಕಂತೆ, ಕಾಲ ಕಾಲಕ್ಕೆ, ಎಲ್ಲರೊಂದಿಗೆ ಕಲೆತು, ಕಲರವ ಮೂಡಿಸುತ್ತ, ನಮ್ಮ ಕಾಲವನ್ನು ಕಳೆದರೆ ಈ ಲೆಕನಕ್ಕೆ ಸಂದ ಸಾರ್ಥಕ ಭಾವನೆ.

ಚಿಕ್ಕ ಬಾಯಿ, ದೊಡ್ಡ ವಿಚಾರ, ತಪ್ಪು ಒಪ್ಪುಗಳಿಗೆ, ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ ಪೆಟ್ಟು ಕೊಟ್ಟು ತಿದ್ದಿ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾ ...

ನಿಮ್ಮವನಾದ
L Board - ಕವಿ - ಫಣಿ 

Sunday, April 27, 2014

ಕೆಚ್ಚೆಧೆಯ ಕನ್ನಡಿಗ

ನಾನೊಬ್ಬ ಕನ್ನಡಿಗ,
ಯಾರ ಹಂಗಿಗೂ ಒಳಗಾಗ,
ಕೇಳುವವರಿಗೆ ಕೊಡುಗೈ ಧನಿ,
ಕೇಲುವುದಕೆ ತುಸು ನಿದಾನಿ...
ಕ್ಷಮೆ, ಕರುಣೆಗಳೆಲ್ಲ ಆಸ್ತಿ ನಮ್ಮಲಿ,
ಎಚ್ಚರಿಕೆ! ದೌರ್ಬಲ್ಯವಲ್ಲ ದುರ್ಬಳಕೆಯಾಗದಿರಲಿ,
ಸಾತ್ವಿಕತೆಯ ಸ್ನೇಹಿ ಕನ್ನಡಿಗ,
ಶಾಂತಿ ಕದಡದಿರಿ, ಇಚ್ಚಿಸವು ಕಾಳಗ,
ವಿಶ್ವವೇ ನನ್ನ ಬಳಗ,
ನಾನೊಬ್ಬ ಕನ್ನಡಿಗ.