ಟ್ರಿಣ್ ಟ್ರಿಣ್... Post.... ಹೊ! post ಬಂತು ಎಂದು ಓಡಿ ಹೋಗಿ ನೋಡಿದರೆ ಕೈನಲ್ಲಿ ಇದ್ದ 3-4 ಪತ್ರಗಳನ್ನು ಒಟ್ಟಿಗೆ post man ಕೊಟ್ಟಾಗ ಅದೇನೋ ಖುಷಿ. ತಕ್ಷಣ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣುಗಳು post card ನ ಮೂಲೆಗಳನ್ನು ನೋಡಿಯೇ ಮುಂದಿನ ಕೆಲಸಕ್ಕೆ ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದದ್ದು. ಏಕೆಂದರೆ post card ನ ಮೂಲೆಗಳಿಂದಲೇ ವಿಚಾರವನ್ನು ಅರಿಯುವ ವ್ಯವಸ್ಥೆ ಎತ್ತು. ಶುಭಕ್ಕೆ ಹಳದಿ ಅರಿಶಿನ, ಅಶುಭಕ್ಕೆ ಕಪ್ಪು ಮಸಿ, ಎರಡು ಇಲ್ಲವೆಂದರೆ ಅ.ಈ.ಉ.ಕು. ಸಾಂಪ್ರತ. ನೆಚ್ಚಿನವರಿಂದ ಬಂದದ್ದು ಕಾರ್ಡೋ , in land ಲೇಟರೊ ಎಂಬ ಹುಡುಕಾಟ, in land letter ಒಡೆಯುವಾಗ ತೋರುವ ಕಾಳಜಿ, post office ನ ಠಸ್ಸೆಯ ದಿನಾಂಕ ನೋಡಿ - ಎಷ್ಟು ದಿನದಲ್ಲಿ ತಲುಪಿತು ಎಂಬ ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ, ಆ ಠಸ್ಸೆ ಅಪ್ಪಿ ತಪ್ಪಿ ಮುಖ್ಯವಾದ ವಿಚಾರದ ಮೇಲೆ ಬಿದ್ದು ಓದಲಾಗದೆ ಇದ್ದರೆ ಆಗುವ ಕಸಿವಿಸಿ, ಅಬ್ಬ! ನೆನೆದಂತೆಲ್ಲ ಗತ ವೈಭವದ ಸಿಹಿ ಸಿಂಚನ.
ಇದು ನೋಡಿದಾಕ್ಷಣ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಮ್ಮನ್ನು 1990ರ ಆಚೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಬಹುದು. ಇನ್ನು ಜಾಗತೀಕರಣದ ಛಾಯೆ ಇಲ್ಲದ ಕಾಲ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕರೊಡನೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಇರಬಯಸುವಾಗ ಇದ್ದ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯವೆಂದರೆ ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರ. ಆ ಪತ್ರದ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಸಲೇ ಈ "ಅ.ಈ.ಉ.ಕು. ಸಾಂಪ್ರತ". ಅದರ ಪೂರ್ತಿ ಭಾಗ "ಅದಾಗಿ ಈವರೆಗೂ ಉಭಯ ಕುಶಲೋಪರಿ ಸಾಂಪ್ರತ". ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಗೌರವಾಂನ್ವಿತ ಪದಗಳಾದ "ತೀರ್ಥರೂಪು", ಕಿರಿಯರಿಗೆ ಹೇಳುವ "ಚಿರಂಜಿವಿ", "ಆಶೀರ್ವಾದಗಳು", "ನಾವುಗಳು ಕ್ಷೇಮ, ನಿಮ್ಮ ಕ್ಷೇಮ ಸಮಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾಗದ ಬರೆಯುವುದು", ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದ "ಕ್ಷೇಮ, ಶ್ರೀ, ದಿನಾಂಕ, ಊರು" ಹೀಗೆ ಮೊದಲ 4-5 ಸಾಲುಗಳು ಹಾಗೆ ಮುಗಿದು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. ನನಗೆ ತಿಳಿದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದು card ನಲ್ಲಿ 20 ಸಾಲುಗಳು ಬರೆದರೆ ಜಾಗ ಮುಗಿದಿರುತಿತ್ತು. ಅಂದರೆ ಉಳಿದ 15-16 ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೇಳಬೇಕಾದ ವಿಚಾರ ಹೇಳಿ ಮುಗಿಸಬೇಕಿತ್ತು. ಪತ್ರ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡ ವಿಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೇನೋ ವಿಚಾರಗಳ ಬರೆದಿಡುತ್ತಿದ್ದು ಹೇಳಬೇಕಾದ ವಿಚಾರಕ್ಕೇ ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಜಾಗವಿಲ್ಲದೆ ಕಸಿವಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಾಗದ ಅಂಚೆ ಡಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ ಮೇಲೆ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ವಿಚಾರವ ತಲುಪಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು ಕೈ ಕೈ ಹೊಸೆದು, "ಸರಿ ಮುಂದಿನ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರೆದರಾಯಿತು" ಎಂದು ಮುಂದೂಡುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಚಾರವಿದ್ದರೆ Inland Letter ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ತೆರೆಯಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮನೆ ಅಂಗಳಕೆ ಬಂದು ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ greeting cards ನೆನಪಿದೆಯೇ? ಆ greetings ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಂತೋಷ ಈಗ e-mail, facebook, whatsapp ನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪ್ರತೀ ಹಬ್ಬದ forwarded greetings ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಸಮವೇ?
ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಪರ್ಕ ಬೀದಿಗೆ ಒಬ್ಬರ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಆ ಮನೆಯವರ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆ ಬೀದಿಯವರೆಲ್ಲ ಅವರ ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಯಾವುದಾದರೂ ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಕರೆ ಮಾಡಲೆಂದು ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಕ್ರಮೇಣ ಪತ್ರ ಬರೆಯಲು ಮೀನಾ-ಮೇಷ ಎಣಿಸುತ್ತ, ಪತ್ರದ ಬದಲಾಗಿ ರಾತ್ರಿ 9 ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ "ರೀ... ಸ್ವಲ್ಪ ಮೂಲೆ ಮನೆ ಮಂಗಳ ಕರೀತೀರಾ... 10 ನಿಮಿಷ ಬಿಟ್ಟು ಮತ್ತೆ phone ಮಾಡ್ತೀವಿ" ಎಂದು cut ಮಾಡುತಿದ್ದರು. ಹೊ! 9 ಗಂಟೆ ಯಾಕೆ ಅಂತಲೋ... ಸ್ಥಳೀಯ ಕರೆಗಳೇ (local calls) ದುಬಾರಿ ಇದ್ದ ಕಾಲ, ಇನ್ನು STD / ISD ಗಳು ಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಎರಡು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಬೇಕಾದ ಕಾಲ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ BSNL 9 ಗಂಟೆ ಮೇಲೆ 50% ರಿಯಾಯಿತಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸರಿ, ಆ ಸಹೃದಯಿಗಳು ಊಟ ಮಾಡುತಿದ್ದರೂ, ನೆಚ್ಚಿನ T.V ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಚಳಿ ಇದ್ದರೂ, ಮಳೆ ಇದ್ದರೂ, ಬಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾವು ಹೋಗಿ ಕರೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅಲ್ಲೇ ಉಭಯ ಕುಶಲೋಪರಿ ವಿಚಾರಿಸಿ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಇತಿಶ್ರೀ ಹಾಡಿದೆವು. ವಿಪರ್ಯಾಸ ಎಂದರೆ ನಮಗೆ ಈ ರೀತಿ ಕರೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆಯೇ ಆದರೂ ಆ ಬೀದಿಯ ಜನರಿಗೆ ಸೇವೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಮನೆಗೆ ಕಡೆ ಪಕ್ಷ ವಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಮನೆಯವರನ್ನು ಕರೆಯುವುದು ತಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಅವರೊಡನೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಿರುಕು ಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾವು ಕರೆ ಮಾಡುವುದಾದರೆ STD booth ಗೆ ಹೋಗಿ 9 ಗಂಟೆಯ ಮೇಲೆ queue ನಿಂತು ಕರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಈ ಕರೆಗಳು ಬೇಕಾದಾಗ cut ಆಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆಗ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆಲ್ಲ (ಕೆಂಗಣ್ಣು ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಾಗದು) STD booth operator ಮೇಲೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಆತನೇ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಿ ಕರೆಗಳನ್ನು cut ಮಾಡಿ ಹೆಚ್ಚು ದುಡ್ಡು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನೋ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆ.
Telegram ಹೇಗೆ ಅಮಂಗಳದ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತೋ ತಡ ರಾತ್ರಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಕರೆಗಳು ಅಷ್ಟೇ ಭಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಏನು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವು ಸಲೀಸಾಗಿಯೇ ನೆಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಸಂಪರ್ಕಗಳು ದೂರ, ಆದರೆ ಹೃದಯಗಳು ಹತ್ತಿರ. ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಇಂದು ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲೇ mobile ಕರೆಯ ಮೂಲಕ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೂ ಹೃದಯಗಳು ದೂರವಾಗಿ ನಿಂತಿವೆ. ನಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಮೃದುವಾಗಿ ಮುಟ್ಟಿ ಮಲಗಿರುವ ಆ ದಿನಗಳ ಸಂಪರ್ಕ ಜಾಲವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿದ 'ಆ'ನಾಗರಿಕಥೆಗೆ ನನ್ನ ನಮನ.
ಇದು ನೋಡಿದಾಕ್ಷಣ ಸಾಮಾನ್ಯ ನಿಮ್ಮನ್ನು 1990ರ ಆಚೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ಯಬಹುದು. ಇನ್ನು ಜಾಗತೀಕರಣದ ಛಾಯೆ ಇಲ್ಲದ ಕಾಲ. ನಾವು ನಮ್ಮ ಸಂಬಂಧಿಕರೊಡನೆ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿ ಇರಬಯಸುವಾಗ ಇದ್ದ ಮೂಲ ಸೌಕರ್ಯವೆಂದರೆ ಪತ್ರ ವ್ಯವಹಾರ. ಆ ಪತ್ರದ ಮೊಟ್ಟ ಮೊದಲ ಸಲೇ ಈ "ಅ.ಈ.ಉ.ಕು. ಸಾಂಪ್ರತ". ಅದರ ಪೂರ್ತಿ ಭಾಗ "ಅದಾಗಿ ಈವರೆಗೂ ಉಭಯ ಕುಶಲೋಪರಿ ಸಾಂಪ್ರತ". ಹಿರಿಯರಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸುವ ಗೌರವಾಂನ್ವಿತ ಪದಗಳಾದ "ತೀರ್ಥರೂಪು", ಕಿರಿಯರಿಗೆ ಹೇಳುವ "ಚಿರಂಜಿವಿ", "ಆಶೀರ್ವಾದಗಳು", "ನಾವುಗಳು ಕ್ಷೇಮ, ನಿಮ್ಮ ಕ್ಷೇಮ ಸಮಾಚಾರಕ್ಕೆ ಕಾಗದ ಬರೆಯುವುದು", ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆದ "ಕ್ಷೇಮ, ಶ್ರೀ, ದಿನಾಂಕ, ಊರು" ಹೀಗೆ ಮೊದಲ 4-5 ಸಾಲುಗಳು ಹಾಗೆ ಮುಗಿದು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದವು. ನನಗೆ ತಿಳಿದ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಒಂದು card ನಲ್ಲಿ 20 ಸಾಲುಗಳು ಬರೆದರೆ ಜಾಗ ಮುಗಿದಿರುತಿತ್ತು. ಅಂದರೆ ಉಳಿದ 15-16 ಸಾಲುಗಳಲ್ಲಿ ನಾವು ಹೇಳಬೇಕಾದ ವಿಚಾರ ಹೇಳಿ ಮುಗಿಸಬೇಕಿತ್ತು. ಪತ್ರ ಬರೆಯುತ್ತಿದ್ದಂತೆಲ್ಲ ಅಂದುಕೊಂಡ ವಿಚಾರಕ್ಕಿಂತ ಬೇರೇನೋ ವಿಚಾರಗಳ ಬರೆದಿಡುತ್ತಿದ್ದು ಹೇಳಬೇಕಾದ ವಿಚಾರಕ್ಕೇ ಕಾಗದದಲ್ಲಿ ಜಾಗವಿಲ್ಲದೆ ಕಸಿವಿಯಾಗುತ್ತಿತ್ತು. ಇನ್ನು ಕೆಲವೊಮ್ಮೆ ಕಾಗದ ಅಂಚೆ ಡಬ್ಬದಲ್ಲಿ ಹಾಕಿದ ಮೇಲೆ ಹೊಳೆಯುತ್ತಿದ್ದ ವಿಚಾರವ ತಲುಪಿಸಲಾಗಲಿಲ್ಲವಲ್ಲ ಎಂದು ಕೈ ಕೈ ಹೊಸೆದು, "ಸರಿ ಮುಂದಿನ ಪತ್ರದಲ್ಲಿ ಬರೆದರಾಯಿತು" ಎಂದು ಮುಂದೂಡುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ಅತಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಚಾರವಿದ್ದರೆ Inland Letter ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದದ್ದು, ತೆರೆಯಾಗಿ ಕಣ್ಣುಮುಂದೆ ಬರುತ್ತಿದೆ. ವರ್ಷದ ಮೊದಲ ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಮನೆ ಅಂಗಳಕೆ ಬಂದು ಬೀಳುತ್ತಿದ್ದ greeting cards ನೆನಪಿದೆಯೇ? ಆ greetings ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಸಂತೋಷ ಈಗ e-mail, facebook, whatsapp ನಲ್ಲಿ ಬರುವ ಪ್ರತೀ ಹಬ್ಬದ forwarded greetings ಸಂತೋಷಕ್ಕೆ ಸಮವೇ?
ಆ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಪರ್ಕ ಬೀದಿಗೆ ಒಬ್ಬರ ಮನೆಯಲ್ಲಿದ್ದರೆ ಅದೇ ಹೆಚ್ಚು. ಆ ಮನೆಯವರ ದೂರವಾಣಿ ಸಂಖ್ಯೆ ಸಾಮಾನ್ಯ ಆ ಬೀದಿಯವರೆಲ್ಲ ಅವರ ಸಂಬಂಧಿಕರಿಗೆ ಯಾವುದಾದರೂ ತುರ್ತು ಸಂದರ್ಭಕ್ಕೆ ಕರೆ ಮಾಡಲೆಂದು ಹಂಚುತ್ತಿದ್ದರು. ಆದರೆ ಕ್ರಮೇಣ ಪತ್ರ ಬರೆಯಲು ಮೀನಾ-ಮೇಷ ಎಣಿಸುತ್ತ, ಪತ್ರದ ಬದಲಾಗಿ ರಾತ್ರಿ 9 ಗಂಟೆಯ ನಂತರ ದೂರವಾಣಿ ಕರೆ ಮಾಡಿ "ರೀ... ಸ್ವಲ್ಪ ಮೂಲೆ ಮನೆ ಮಂಗಳ ಕರೀತೀರಾ... 10 ನಿಮಿಷ ಬಿಟ್ಟು ಮತ್ತೆ phone ಮಾಡ್ತೀವಿ" ಎಂದು cut ಮಾಡುತಿದ್ದರು. ಹೊ! 9 ಗಂಟೆ ಯಾಕೆ ಅಂತಲೋ... ಸ್ಥಳೀಯ ಕರೆಗಳೇ (local calls) ದುಬಾರಿ ಇದ್ದ ಕಾಲ, ಇನ್ನು STD / ISD ಗಳು ಮಾಡುವ ಮುನ್ನ ಎರಡು ಬಾರಿ ಯೋಚಿಸಬೇಕಾದ ಕಾಲ. ಅಂತಹ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ BSNL 9 ಗಂಟೆ ಮೇಲೆ 50% ರಿಯಾಯಿತಿ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಸರಿ, ಆ ಸಹೃದಯಿಗಳು ಊಟ ಮಾಡುತಿದ್ದರೂ, ನೆಚ್ಚಿನ T.V ಕಾರ್ಯಕ್ರಮ ನೋಡುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಚಳಿ ಇದ್ದರೂ, ಮಳೆ ಇದ್ದರೂ, ಬಂದು ಕರೆಯುತ್ತಿದ್ದರು. ನಾವು ಹೋಗಿ ಕರೆ ಸ್ವೀಕರಿಸಿ ಅಲ್ಲೇ ಉಭಯ ಕುಶಲೋಪರಿ ವಿಚಾರಿಸಿ ಪತ್ರಕ್ಕೆ ಇತಿಶ್ರೀ ಹಾಡಿದೆವು. ವಿಪರ್ಯಾಸ ಎಂದರೆ ನಮಗೆ ಈ ರೀತಿ ಕರೆ ತಿಂಗಳಿಗೆ ಒಮ್ಮೆಯೇ ಆದರೂ ಆ ಬೀದಿಯ ಜನರಿಗೆ ಸೇವೆ ಕೊಡುತ್ತಿದ್ದ ಆ ಮನೆಗೆ ಕಡೆ ಪಕ್ಷ ವಾರದಲ್ಲಿ ಒಂದಲ್ಲ ಒಂದು ಮನೆಯವರನ್ನು ಕರೆಯುವುದು ತಪ್ಪುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೂ ಅವರೊಡನೆ ಸ್ನೇಹದ ಬಿರುಕು ಬರುತ್ತಿರಲಿಲ್ಲ. ನಾವು ಕರೆ ಮಾಡುವುದಾದರೆ STD booth ಗೆ ಹೋಗಿ 9 ಗಂಟೆಯ ಮೇಲೆ queue ನಿಂತು ಕರೆ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದವು. ಈ ಕರೆಗಳು ಬೇಕಾದಾಗ cut ಆಗುತ್ತಿತ್ತು, ಆಗ ನಮ್ಮ ಕಣ್ಣೆಲ್ಲ (ಕೆಂಗಣ್ಣು ಎಂದರೆ ತಪ್ಪಾಗಲಾಗದು) STD booth operator ಮೇಲೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಆತನೇ ಏನಾದರೂ ಮಾಡಿ ಕರೆಗಳನ್ನು cut ಮಾಡಿ ಹೆಚ್ಚು ದುಡ್ಡು ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದನೋ ಎಂಬ ಕಲ್ಪನೆ.
Telegram ಹೇಗೆ ಅಮಂಗಳದ ಸಂಕೇತವಾಗಿತ್ತೋ ತಡ ರಾತ್ರಿ ಬರುತ್ತಿದ್ದ ಕರೆಗಳು ಅಷ್ಟೇ ಭಯವನ್ನುಂಟು ಮಾಡುವ ಸಂಗತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಏನು ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೂ ಆ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಎಲ್ಲವು ಸಲೀಸಾಗಿಯೇ ನೆಡೆಯುತ್ತಿದ್ದವು. ಸಂಪರ್ಕಗಳು ದೂರ, ಆದರೆ ಹೃದಯಗಳು ಹತ್ತಿರ. ವ್ಯತಿರಿಕ್ತವಾಗಿ ಇಂದು ಕ್ಷಣಾರ್ಧದಲ್ಲೇ mobile ಕರೆಯ ಮೂಲಕ ತಲುಪಲು ಸಾಧ್ಯವಾದರೂ ಹೃದಯಗಳು ದೂರವಾಗಿ ನಿಂತಿವೆ. ನಮ್ಮ ಭಾವನೆಗಳನ್ನು ಮೃದುವಾಗಿ ಮುಟ್ಟಿ ಮಲಗಿರುವ ಆ ದಿನಗಳ ಸಂಪರ್ಕ ಜಾಲವನ್ನು ನೆನಪಿಸಿದ 'ಆ'ನಾಗರಿಕಥೆಗೆ ನನ್ನ ನಮನ.